Doktorske studije pedagogije (2014)

Nivo studija: Doktorske

Trajanje programa u godinama: 3

Naučni naziv: doktor nauka - pedagogija

Uslovi upisa: Završene diplomske akademske studije – master iz oblasti pedagogije (300 ESPB), prosečna ocena na osnovnim i diplomskim akademskim studijama najmanje 8 (osam) ili najmanje 5 naučnih radova objavljenih u časopisima od nacionalnog i međunarodnog značaja, poznavanje jednog stranog (svetskog) jezika; lice koje nema završene odgovarajuće studije polaže diferencijalni ispit, u skladu sa Statutom fakulteta.

Uslovi za prelazak sa drugih studijskih programa u okviru istih ili srodnih oblasti studija: Procedura prelaska utvrđena je Statutom Fakulteta.

Način izbora predmeta iz drugih studijskih programa: Izborne predmete student bira iz drugih studijskih programa sa liste izbornih predmeta doktorskih studija Fakulteta i/ili Univerziteta, u dogovoru sa mentorom i u zavisnosti od teme doktorske disertacije, a u skladu sa Pravilnikom o prijavljivanju predmeta Fakulteta.

Cilj: Cilj doktorskih studija pedagogije jeste osposobljavanje za teorijski, istraživački i praktični rad u oblasti pedagogije, za praćenje savremenih tokova i kritičko sagledavanje promena u teoriji i praksi vaspitanja i obrazovanja, kompetentno procenjivanje njihovih efekata i značaja za razvoj ove delatnosti i sticanje najvišeg stepena akademskog obrazovanja – naučnog naziva doktora nauka u oblasti pedagogije. Ciljevi doktorskih studija pedagogije jesu: * osposobljavanje za razumevanje i kritičko preispitivanje pedagoške nauke i vaspitanja i obrazovanja kao oblika društvene prakse; * osposobljavanje za kontekstualni i interdisciplinarni pristup u proučavanju pedagoških fenomena; * osposobljavanje za samostalno rešavanje praktičnih problema u oblasti vaspitanja i obrazovanja; * razvijanje istraživačke radoznalosti, naučne otvorenosti, kritičkog stava prema teorijskim nalazima i istraživačkim rezultatima, razvijanje spremnosti za stalnim preispitivanjem mogućnosti i dometa pedagoške nauke, za sagledavanje vrednosti i ograničenja vaspitne prakse, kao i upornosti u traganju za naučnom istinom; * osposobljavanje za samostalno organizovanje i ostvarivanje naučnih istraživanja; * osposobljavanje za uključivanje u nacionalne i međunarodne naučno-istraživačke projekte; * razvijanje svesti o potrebi kontinuiranog profesionalnog razvoja; * razvijanje akademskih i profesionalnih veština neophodnih za razvoj i popularizaciju pedagoške nauke i unapređivanje vaspitno-obrazovne prakse.

Lista obaveznih i izbornih studijskih područja, odnosno predmeta, sa okvirnim sadržajem: Studijski program doktorskih studija obuhvata jedan obavezni nastavni predmet i pet izbornih predmeta (koje student bira od 22 ponuđenih), studijski istraživački rad, izradu prijave teme doktorske disertacije, odbranu predloga teme doktorske disertacije, izradu doktorske disertacije i odbranu doktorske disertacije. Obavezni predmet je Teorijsko-metodološki problemi pedagogije. Izborni predmeti svrstani su u dva izborna bloka (po jedan blok za neparne i jedan za parne semestre) i student iz neparnog bloka bira dva, a iz parnog bloka bira tri predmeta. Od ukupnog broja bodova koji pripadaju predmetima predviđenim studijskim programom (60 ESPB), izborni predmeti imaju 50 ESPB (83,33%). Programom je predviđen studijski istraživački rad predmetni i u funkciji izrade doktorske disertacije. Izrada i odbrana doktorske disertacije završni je deo studijskog programa doktorskih studija pedagogije. Način izvođenja studija i bodovna vrednost predmeta: Doktorske studije pedagogije traju tri školske godine, tj. šest semestara. Doktorske studije imaju 180 ESPB (60 godišnje; 30 u semestru). Obavezni predmet i izborni predmeti imaju po 10 ESPB (ukupno 60). Osim predavanja, u prva tri semestra predviđeni su i časovi za studijski istraživački rad (koji je vezan za predmete), kao i za studijski istraživački rad u funkciji izrade disertacije (u prvom semestru – izbor teme i izrada bibliografije; u drugom semestru – izrada projekta istraživanja; u trećem semestru – odbrana predloga teme doktorske disertacije). Studijski istraživački rad u 4. 5. i 6. semestru neposredno je u funkciji izrade disertacije – realizacija istraživanja, obrada podataka, interpretacija dobijenih rezultata i pisanje izveštaja o istraživanju. Metode izvođenja nastave su: predavanja, seminari, diskusije, rad u grupama, mentorski rad, konsultacije, studijski istraživački rad. Bodovna vrednost doktorske disertacije: Izrada i odbrana doktorske disertacije, uključujući i studijski istraživački rad u funkciji izrade doktorske disertacije: 120 ESPB. Preduslovi za upis pojedinih predmeta ili grupe predmeta: Ne predviđaju se posebni preduslovi za upis predmeta, osim uslova utvrđenih zakonom.

Kompetencije: Po završetku doktorskih studija doktor pedagogije poseduje znanja, veštine, razvijene sposobnosti i kompetencije da: * samostalno rešava praktične i teorijske probleme u oblasti pedagogije i razvija vaspitno-obrazovnu praksu uz upotrebu naučnih metoda i postupaka; * samostalno identifikuje istraživačka pitanja, definiše istraživačke probleme, planira i realizuje istraživanje koristeći odgovarajuće kvantitativne i kvalitativne metode i postupke; * inicira i uključuje se u ostvarivanje nacionalnih i međunarodnih naučnih i razvojnih projekata u oblasti teorije i prakse vaspitanja i obrazovanja; * kritički analizira, procenjuje i primenjuje nova pedagoška saznanja i ideje; * poštuje principe etičkog kodeksa dobre naučne i nastavne prakse; * komunicira na profesionalnom nivou prilikom saopštavanja naučnoistraživačkih rezultata; * prezentuje rezultate svojih naučnih istraživanja na nacionalnim i međunarodnim naučnim skupovima i u naučnoj periodici i promoviše i prenosi akademskoj zajednici i široj javnosti stručna znanja i ideje, kao i ostvarenja značajna za društveni i kulturni napredak; * radi kao član istraživačkog tima; * originalnim istraživačkim radom postiže rezultate koji proširuju granice saznanja u pedagogiji. Po završetku doktorskih studija doktor pedagogije stiče sledeće predmetno-specifične kompetencije: * temeljno poznaje i razume teorijsko-metodološke probleme pedagoške nauke; * temeljno poznaje i primenjuje različite epistemološko-metodološke pristupe i kritički preispituje njihove prednosti i ograničenja u istraživanju vaspitanja i obrazovanja; * sagledava i razume probleme vaspitanja i obrazovanja u društvenom, kulturnom i institucionalnom kontekstu; * poznaje teorijsko-metodološke osnove razvijanja vaspitno-obrazovnih programa; * tumači vaspitno-obrazovne fenomene i razvija vaspitno-obrazovnu praksu integrišući saznanja iz različitih oblasti pedagogije i kritički preispitujući različite pedagoške teorije i pravce; * povezuje znanja iz različitih područja pedagoške nauke, kao i iz drugih nauka i koristi ih u rešavanju problema u oblasti vaspitanja i obrazovanja; * razume i produktivno koristi savremena znanja u oblasti pedagogije; * koristi rezultate istraživanja za unapređivanje vaspitno-obrazovne prakse, promovisanje pedagoških saznanja i razvijanje pedagoške nauke.