Osnovne akademske studije arheologije (2014)
Detalji programa
Nivo studija: Osnovne
Broj ESPB bodova: 240
Trajanje programa u godinama: 4
Stručni naziv: diplomirani arheolog
Uslovi upisa: Završeno srednje obrazovanje u četvorogodišnjem trajanju i položen prijemni ispit ili položena opšta matura i mesto na rang listi u okviru odobrene upisne kvote.
Cilj: Osnovne akademske studije arheologije usmerene su na sticanje znanja i razvijanje sposobnosti i veština neophodnih za profesionalno bavljenje arheologijom, kao i za dalje obrazovanje i stručno usavršavanje u oblasti arheologije i drugih srodnih disicplina. Ciljevi studija su:
- Ovladavanje osnovnim teoretskim saznanjima i praktičnim veštinama iz arheologije i srodnih disciplina.
- Upoznavanje sa aktuelnim tendencijama u istraživanju prošlosti.
- Razvijanje kritičkog mišljenja i primena stečenih znanja u različitim poljima profesionalnog rada.
- Ovladavanje znanjima i veštinama kao preduslov za nastavak stručnog usavršavanja.
- Razumevanje značaja prošlosti za učenje o sadašnjosti i budućnosti.
- Osposobljavanje za prezentaciju ciljeva i dostignuća arheologije široj javnosti
Lista obaveznih i izbornih studijskih područja, odnosno predmeta, sa okvirnim sadržajem
Struktura programa osnovnih studija arheologije određena je s obzirom na:
- savremeno stanje i zahteve arheološke struke uopšte, kao i u specifičnom kulturnom kontekstu naše zemlje;
- principe savremenog evropskog sistema visokog obrazovanja, oličene u Bolonjskoj deklaraciji;
- potencijale i specijalizacije nastavnika i saradnika Odeljenja za arheologiju i mogućnosti povezivanja sa drugim odeljenjima Filozofskog fakulteta;
- višedecenijsku tradiciju nastave arheologije na našoj školi.
Cilj studijskog programa ostvaruje se kroz strukturu programa koja podrazumeva:
- obavezne kurseve iz posebnih oblasti arheologije (teorija i metodologija, praistorija, klasična arheologija, srednji vek, fizička antropologija, arheozoologija) u trajanju od dva semestra tokom početnih godina studija;
- izborne kurseve koji pružaju detaljnija znanja iz pojedinih oblasti arheologije;
- obavezne kurseve iz oblasti i disciplina izvan arheologije, neophodne za osnovno obrazovanje u oblasti (strani jezik, istorija, klasični jezici, muzeologija i heritologija);
- bogatu izbornu listu kurseva sa svih drugih odeljenja Filozofskog fakulteta, koja omogućava sticanje širokog opšteg obrazovanja u oblasti društvenih nauka i humanističkih disciplina.
U koncipiranju programa poštovan je standard o procentualnom učešću pojedinih tipova predmeta (akademsko-opšteobrazovni, teorijsko-metodološki, naučno-stručni i stručno-aplikativni) izračunat na nivou realnog studentskog opterećenja od 240 ESPB. Pri tome je studentima obezbeđena mogućnost izbora jednog od 6 ponuđenih stranih jezika tokom dve školske godine, kao i većeg broja izbornih predmeta sa drugih studijskih programa koji se realizuju na Filozofskom fakultetu.
U pogledu proporcionalne zastupljenosti teorijsko-metodoloških, naučno-stručnih i stručno-aplikativnih usvojena struktura je u skladu sa većim brojem studijskih programa arheologije na evropskim univerzitetima. S obzirom da je ovaj program studija jedini studijski program iz arheologije u našoj zemlji, on obuhvata sve osnovne oblasti arheologije te su tom pogledu razlikuje od studijskih programa koji su uže specijalizovani i koji se mogu naći na univerzitetima onih zemalja u kojima studije arheologije postoje na velikom broju univerziteta. Model po kome osnovne studije traju četiri godine, a diplomske jednu, ne odgovara u potpunosti specifičnostima visokog obrazovanja u oblasti arheologije i nije uobičajen na univerzitetima u Evropi i svetu. Odeljenje za arheologiju se u ovom smislu povinovalo odlukama Filozofskog fakulteta i drugih viših instanci. Kako bilo, postojeća struktura osnovnih i master studija (4+1) omogućava relativno lak prelaz na strukturu 3+2, koja će u daleko većoj meri odgovarati zahtevima i zadacima visokog obrazovanja u oblasti arheologije.
Kompetencije: Opšte i predmetno-specificne kompetencije studenata
Savladavanjem programa osnovnih studija arheologije student stiče sledeće opšte sposobnosti:
- analiza primarnih arheoloških podataka;
- ovladavanje metodama terenskih istraživanja i osnovama teorijskog pristupa;
- razvoj kritičkog mišljenja i sposobnosti razumevanja stručnih problema;
- primena znanja u uslovima terenskog i laboratorijskog rada;
- razvoja sposobnosti za timski rad;
- usvajanje principa profesionalne etike.
Savladavanjem studijskog programa student stiče sledeće predmetno-specifične sposobnosti:
- opšte poznavanje i razumevanje arheološke struke i srodnih disciplina;
- poznavanje arheologije Balkanskog poluostrva i prostora Sredozemlja;
- savladavanje osnovnih veština obrade različitih vrsta arheoloških materijala (kamen, keramika, metal, kost i dr.);
- sagledavanje mogućnosti za interdisciplinarno povezivanje arheologije i različitih prirodnih i društvenih nauka;
- primene informaciono-komunikacionih tehnologija u arheološkoj struci.
Opis ishoda učenja
Nakon završetka osnovnih studija arheologije student:
- Poseduje opšta znanja o materijalnoj kulturi ljudskih zajednica u prošlosti, sa posebnim naglaskom na teritoriju centralnog Balkana;
- Poseduje praktična znanja i veštine potrebne za obradu arheološkog materijala i izradu dokumentacije;
- Poseduje sposobnosti i veštine potrebne za izradu stručnih radova i preduslove za dalje naučno usavršavanje;
- Poseduje sposobnosti da stečena znanja primeni u različitim radnim okruženjima: muzeji, ustanove zaštite, kulturne i obrazovne ustanove.
- Poseduje znanje o značaju arheologije u savremenom društvu, kao i važnosti pravilne promocije arheologije javnosti